همزمان با افزایش طرفداران عکاسی با گوشیهای هوشمند، امکانات و قابلیتهایی که بدین منظور ارائه میشوند هم افزایش یافته است. قابلیت ذخیره سازی عکسها با فرمت RAW که اخیراً در برخی از این دستگاهها مشاهده میشود هم یکی از این موارد است. در این مطلب به بررسی فرمت فایل RAW و مقایسه و مزایا و معایب آن نسبت به فرمت JPEG پرداخته شده است.
تا قبل از اختراع دوربینهای دیجیتال، در مسافرتها و مهمانیها توسط دوربینهای نگاتیوی خاطرات خود را ثبت میکردیم که محدودیتهای فراوانی را به همراه داشتند. نگرانی از تمام شدن فیلم عکس و سوختن عکسها به دلیل خرابی نگاتیو تنها یکی از این مشکلات بود. موضوع دیگر، چاپ عکسها و ویرایش آنها در اتاق تاریک بود که مهارت خاصی را نیاز داشتند.
اما پس از اختراع دوربینهای دیجیتال نیاز به فرمتی دیجیتال برای فایل های نگاتیو عکس بود که به مرور منجر به تولد فرمت فایل متفاوتی با عنوان پسوند RAW شد. این فرمت فایل به دلیل اینکه اطلاعات خام عکس را در دل خود دارد، بالاترین سطح کیفی یک تصویر دیجیتال را ارائه خواهد کرد. در ادامه با هم نگاهی به ویژگیهای فایل RAW خروجی یک دوربین دیجیتال انداخته و تفاوت RAW و JPG را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
با اختراع دوربینهای دیجیتال که تصاویر را بر روی حافظهی داخلی یا کارتهای حافظه ذخیره میکردند این محدودیتها همگی به تاریخ پیوستند. اکنون میتوانید تا هر مقداری که دلتان بخواهد و حافظهی دوربین ظرفیت داشته باشد عکس بگیرید، همان لحظه عکسها را ببینید و اگر خوب گرفته نشده بودند آنها را حذف کنید.
یک مزیت دیگر دوربینهای دیجیتال و عکسهای دیجیتالی این است که به آسانی میتوانند توسط جادوی نرمافزاری ویرایش و ادیت شوند. اما با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی بیشتر جزئیات و دادههای عکس توسط پردازندهی تصویری دوربین فشردهسازی میشدند، مخصوصاً اگر عکس در حالت مونوکروم یا با افکتهای تصویری گرفته میشد.
افزون بر این فرمت تصویری JPEG به صورت طبیعی تا حد زیادی سایز عکس را کاهش میدهد. این فرمت برای عکسها همانند فرمت MP3 برای موزیک محسوب میگردد. بنابراین اخیراً فرمت راو محبوبیت بیشتری مخصوصاً در بین عکاسان پیدا کرده است. در ادامه به جزئیات چرایی این موضوع و توانایی این فرمت پرداخته و درباره تبدیل فرمت RAW به JPG توضیح خواهیم داد.
فرمت تصویری RAW چیست؟
پیش از هر توضیحی بگوییم که فرمت پسوند RAW توسط برخی کمپانیها، DNG (Digital negative) نیز خوانده میشود زیرا فرمت RAW در گوشی در اصل نگاتیو دیجیتالی یک عکس محسوب میشود.
اما این به چه معناست و چرا در آموزش عکاسی RAW به این نکته اشاره میشود؟ زمانی که شما با فرمت JPEG عکس میگیرید که فرمت متداول در اکثر دوربینها است، نیمی از کار عکسبرداری توسط سنسور دوربین که دریافت نور است انجام شده و باقی آن توسط پردازشگر تصویر انجام میشود که شامل فشردهسازی و ذخیره عکس تحت فرمت JPEG است.
فایل RAW تنها نیمی از این فرآیند را انجام میدهد. بدین معنی که عکس توسط سنسور ثبت شده ولی پس از آن تصمیم فشردهسازی یا ویرایش عکس بر عهده عکاس است. به همین دلیل به آن نگاتیو دیجیتال نیز میگویند.
این موضوع به عکاس کنترل کامل به عکسبرداری و دسترسی به عکسی با جزئیات و دادههای کاهش نیافته برای ویرایش دلخواه را هدیه میکند. اما با تغییر فرمت RAW به JPG بخش زیادی از جزئیات تصویر از دست میرود.
به عنوان یک تفاوت فایل RAW با JPG باید گفت که تصاویر ثبت شده توسط یک سنسور 24 مگاپیکسل در فرمت JPEG حدود 10 مگابایت حجم خواهند داشت اما تصاویر همین سنسور با پسوند RAW حدود 24 مگابایت یا بیشتر حجم خواهند داشت زیرا فرمت راو هیچکدام از جزئیات عکس را فشرده و حذف نمیکند.
فرمت RAW مخفف چیست؟
پسوند Raw به معنای «خام» بوده و اطلاعات خوبی در مورد چیستی این فرمت در اختیارمان قرار می دهد. عکسی که با این فرمت ذخیره می شود در واقع همان داده های خام، پردازش نشده، بدون ویرایش و غیر فشرده ای است که از حسگر تصویر دوربین به دست آمده است.
فرمت RAW در هارد چیست؟
فرمت راو در هارد یا فرمت RAW در فلش مموری به معنای یک پارتیشن است که با هیچ یک از فرمتهای متداول مانند FAT16 و FAT32 یا NTFS توسط سیستم عامل فرمت نشده است.
چرا با فرمت RAW عکاسی کنیم؟
فرمت فایل RAW مخصوصاً در عکسهای مهمی که قرار است بر روی صفحات بزرگ نمایش داده شوند یا برخی تصاویر مانند تصاویر ستارهشناسی و آسمان شب که جزئیات بیشتر به معنای تصویر بهتر بوده بسیار مفید است.
امروزه فرمت راو به قدری پیشرفته شده است که حتی تنظیمات دوربینی که عکس توسط آن گرفته شدهاست را درون فایل عکس ذخیره میکند که بدین معنی است که حتی پس از گرفتن عکس نیز میتوان تنظیماتی چون میزان نور و ISO عکس در حین عکسبرداری را تغییر داد.
دلیل مهم برای عکاسی در فرمت RAW این است که با انجام این تغییرات بر روی عکس با پسوند RAW، آنها بر روی یک فرمت مجزا ذخیره میشوند و عکس اصلی دست نخورده باقی میماند.
در مقام مقایسه فرمت RAW با JPG باید گفت که بر خلاف فرمت JPEG قدرت مانور بسیار بیشتری در ویرایش عکسها به شما میدهد و دست عکاس برای ویرایش تصویر نسبت به فرمت JPEG بسیار بازتر است.
چگونه با فرمت RAW عکس بگیریم؟
آموزش عکاسی با فرمت RAW چندان پیچیده نبوده و برای این کار مهارت خاصی لازم نیست فقط کافی است در تنظیمات Image Format دوربین خود، فرمت ذخیره عکسها را به فایل RAW یا DNG تغییر دهید. برخی مدلهای گوشی موبایل نیز قادر به عکسبرداری با فرمت راو هستند که میتوانید در تنظیمات آن را پیدا کنید.
حتی اگر در تنظیمات گوشی خود نیز این فرمت را پیدا نکردید، اپلیکیشنهای بسیاری هستند که میتوانند با پسوند RAW عکسبرداری کنند اما قبل از نصب از سازگاری آن با سنسور دوربین گوشی خود مطمئن شوید.
معایب فرمت راو چیست؟
برای مثال یکی از معایب فرمت فایل RAW که احتمالاً میتوانید حدس بزنید حجم زیاد عکس است. با وجود اینکه ممکن است برخی طرفدار عکس با تمام جزئیات باشند اما این عکسها فضای داخلی دوربین و گوشی را به سرعت پر میکنند و بهتر است عکسها در هارد کامپیوتر ذخیره کرد.
یک مساله دیگر در رابطه با ادیت عکس با فرمت RAW این است که پس از عکاسی باید تک تک عکسها را خودتان پردازش و ویرایش کنید و فرآیند ویرایش این عکسها نسبت به فرمت JPEG نیز طولانیتر است. این موضوع مخصوصاً اگر قرار باشد تعداد زیادی عکس گرفته و ویرایش شوند مشهودتر است. البته برخی برنامههای ویرایش عکس مانند Lightroom امکان ویرایش دستهجمعی عکسها را به کاربر میدهد که این موضوع را آسانتر میسازد.
مشکل دیگر فرمت راو در عکاسی که میشود به آن اشاره کرد این است که عکسبرداری با آن نیز زمان بیشتری میگیرد که البته بسته به دوربین شما متغییر است. اما برای مثال عکسبرداری با فرمت فایل RAW در گوشیهای هوشمند مخصوصاً مدلهای قدیمیتر بسیار آهسته است.
حتی دوربینهای DSLR مبتدی و غیرحرفهای نیز نمیتوانند به خوبی در پسوند RAW به صورت Burst یا پشتهم عکس بگیرند زیرا حجم زیاد عکسها بافر دوربین را به سرعت پر میکند.
تبدیل فرمت RAW به فرمتهای دیگر عکس
یکی از سوالاتی که ممکن است در ادامه مطالب این مقاله به ذهن شما خطور کرده باشد این است که چطور میتوان فرمت راو را به فرمتهای دیگر عکس تبدیل کرد. به صورت پایه یک دوربین دیجیتال این کار را به صورت خودکار انجام میدهد ولی برخی اوقات نیاز میشود تا خود عکاس یا ادیتور نیز بتواند پس از پایان کار، خروجی فرمت RAW را به فرمت عکس دیگری تبدیل کرد.
در این مواقع راهکارهای متفاوتی برای تبدیل راو به JPEG و دیگر فرمتهای عکس وجود دارد که شاید معروفترین آنها استفاده از نرمافزار Adobe Photoshop باشد. البته باید به این نکته نیز اشاره کنیم که نرمافزارهای فراوانی نیز در این زمینه برای تبدیل RAW به JPEG وجود دارند که Adobe Lightroom هم یکی دیگر از معتبرترین آنهاست.
با استفاده از نرم افزار فوتوشاپ، امکان تبدیل گروهی فایل های RAW به JPG و دیگر فرمتهای عکس نیز وجود دارد. بدین منظور تنها کافیست از منوی اصلی مسیر File > Export > Export as را پیموده و با رابط کاربری ساده نرمافزار، فایلهای خود را از فرمت RAW به JPEG، PNG و دیگر فرمتها تبدیل کنید.
راهکار دیگر برای تبدیل فرمت RAW به JPG یا دیگر فرمتها، استفاده از ابزارهای آنلاین است. در این شرایط انبوهی از سایتها این کار را به رایگان برای شما انجام خواهند داد. فراموش نکنید که لازمه این کار آپلود فایل شما به سرورهای سرویسدهنده است که نیازمنده اینترنت با سرعت مناسب و حوصله کاربر برای آپلود فایل است.
جمعبندی
با تمام این تفاسیر عکاسان حرفهای عکسبرداری با این فرمت را بیشتر ترجیح میدهند. اگر شما عکاس حرفهای نیز نیستید شاید بد نباشد چندبار عکسبرداری با این فرمت را امتحان کرده و خودتان مزایا و معایب گفته شده در این مطلب را بررسی کنید. در نهایت باید به این نکته اشاره کنیم که استفاده از فرمت RAW کار چندان دشواری نیست و کافیست اصول استفاده از آنها را بدانید.
اگر یک عکاس حرفهای هستید یا فردی هستید که روی ادیت تصویر خود بیش از حد حساب باز میکنید شاید بهتر باشد به صورت اصولی و حرفهای استفاده از فرمت RAW در عکاسی را بیاموزید تا بتوانید به صورت کامل از مواهب آن بهرهمند شوید.